Οι φετινές γιορτές είναι διαφορετικές από τα προηγούμενα χρόνια. Δε μας επιτρέπεται να βρεθούμε με τους αγαπημένους μας, παρά μόνο υπό προϋποθέσεις. Δυστυχώς όλη αυτή η κατάσταση δημιουργεί αρνητικά συναισθήματα σε πολλούς ανθρώπους. Μεταξύ των κυρίαρχων συναισθημάτων είναι ο φόβος και το άγχος εξαιτίας της πανδημίας του κορονοϊού. Νιώθουμε αβοήθητοι αρκετές φορές και απελπιζόμαστε, η αβεβαιότητα της κατάστασης που βιώνουμε είναι αφοπλιστική. Καμιά φορά, βέβαια, αρνούμαστε να δεχτούμε την κατάσταση με τις νέες συνθήκες ζωής (Μέγαρη, 2020) και ρισκάρουμε να βρεθούμε μυστικά με περισσότερους ανθρώπους από όσους επιτρέπεται νομικά, νιώθοντας μια «περήφανη χαρά» (Μπουλταδάκη, 2020).
Στις περισσότερες περιπτώσεις όπως αναφέραμε, υπερισχύουν τα αρνητικά συναισθήματα. Υπάρχει άραγε τρόπος να τα διαχειριστούμε; Οι ειδικοί ψυχικής υγείας αναφέρουν πως υπάρχουν πολλά που μπορούμε να κάνουμε για τη διαχείριση αυτή. Η κ. Μέγαρη (2020) περιγράφει πως είναι φυσιολογικό να αισθανόμαστε άγχος και θλίψη αν δεν έχουμε τη δυνατότητα να δούμε από κοντά τα αγαπημένα μας πρόσωπα και πως είναι απαραίτητο να εκφράσουμε αυτά τα συναισθήματα. Επιπλέον, είναι σημαντικό να διατηρήσουμε ή να δημιουργήσουμε κοινωνικές επαφές μέσω του διαδικτύου. Το ίντερνετ είναι γεμάτο από ιστοσελίδες με διαδικτυακές ομάδες υποστήριξης και εικονικές εκδηλώσεις που μπορούμε να παρακολουθήσουμε. Φυσικά, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία και τα social media για άμεση επικοινωνία με συγγενείς και φίλους (Βάθης, 2020΄ Μέγαρη, 2020).
Πολύ βασικό είναι να αφιερώσει κανείς χρόνο και στον εαυτό του. Τα αρνητικά συναισθήματα μας επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό κι αυτό σημαίνει ότι χρειάζονται αποφόρτιση. Ας αφιερώσουμε λίγο χρόνο σε μία δραστηριότητα που μας ευχαριστεί και μας «γεμίζει» κι αμέσως θα αλλάξει η διάθεσή μας (Μέγαρη, 2020). Είναι ευκαιρία όλο το συσσωρευμένο άγχος και το στρες να διαχειριστούν ουσιαστικά (Βάθης, 2020) Τώρα είναι η πιο κατάλληλη στιγμή να αναλογιστούμε τι πραγματικά έχει σημασία για εμάς (Βάθης, 2020). Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η κ. Ζωμένου, [το 2020] «μπορεί να μην ήταν η χρονιά που κατορθώσαμε να κάνουμε και να αποκτήσουμε όσα θέλαμε, όμως είναι μια χρονιά που μας βοήθησε να εκτιμήσουμε λίγο περισσότερο αυτά που ήδη έχουμε». Η ουσία είναι να παραμείνουμε συναισθηματικά κοντά, ακόμα κι αν μας χωρίζουν χιλιόμετρα από τους αγαπημένους μας (Ζωμένου, 2020).
Το 2020 είναι μια χρονιά μοναδική και δε χρειάζεται να τη συγκρίνουμε με τις προηγούμενες. Για πολλά χρόνια, τα Χριστούγεννα είχαν συνδεθεί με την εμπορευματοποίηση και τη σπατάλη χρημάτων για αγορές (ακριβών συνήθως) δώρων. Φέτος, είναι μια ευκαιρία να επανασυνδέσουμε τις γιορτές με το αρχικό νόημά τους, τη συναισθηματική εγγύτητα και την επαφή με την οικογένεια και τους φίλους μας (Βάθης, 2020), με τις συνθήκες που επιτρέπονται. Στο κάτω κάτω, «το καλύτερο δώρο που μπορούμε να κάνουμε αυτά τα Χριστούγεννα στον εαυτό μας και στους άλλους είναι να προσέχουμε την υγεία μας και την υγεία των δικών μας» (Ζωμένου, 2020).
Η ψυχολόγος Νάντια Σπαθοπούλου από την άλλη προτείνει μια πιο απλή μέθοδο για τις φετινές γιορτές: τις χριστουγεννιάτικες ταινίες. Το συγκεκριμένο είδος ταινιών συνήθως μας δημιουργεί πολύ θετικά συναισθήματα, αφού κυρίαρχα χαρακτηριστικά τους είναι η ζεστή ατμόσφαιρα, το χιούμορ, ο ρομαντισμός, και το πιο σημαντικό από όλα, η ελπίδα. Οι περισσότερες από αυτές τις ταινίες έχουν χαρούμενο και (προβλέψιμο) τέλος και αυτό είναι που αγαπάμε. Η πανδημία έχει δημιουργήσει ένα κλίμα αβεβαιότητας και νιώθουμε την ανάγκη σαν άνθρωποι να έχουμε την επιβεβαίωση ότι το τέλος θα είναι ευχάριστο (Σπαθοπούλου, 2020).
Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις, που οι παραπάνω μέθοδοι δεν επαρκούν. Σε περίπτωση που νιώθετε ότι δε μπορείτε να διαχειριστείτε μια κατάσταση, μη διστάσετε να ζητήσετε υποστήριξη από κάποιον ειδικό (επισυνάπτεται αρχείο με σημαντικά τηλέφωνα επικοινωνίας για υποστήριξη).
Θα κλείσω αυτό το κείμενο με μια αισιόδοξη νότα, εμπνευσμένη από το σημερινό βίντεο της ψυχολόγου Χρύσας Βαλαμουτοπούλου. Στο βίντεο αυτό αναφέρει τα τρία πράγματα που της έμαθε/έδειξε η φετινή χρονιά:
1. Ότι το πιο σημαντικό είναι η ανθρώπινη, απτική επαφή (που τόσο μας έχει λείψει), όπως και
2. τα χαμόγελα που φέτος «κρύφτηκαν» εξαιτίας των μασκών. Για την ίδια, είναι πολύ σημαντική η θετική διάθεση.
3. Το τελευταίο που εντυπωσίασε θετικά την κ. Βαλαμουτοπούλου είναι η σωματική άσκηση. Συγκεκριμένα, περιγράφει πως έβλεπε οικογένειες που αθλούνταν με τα παιδιά τους σε εξωτερικό χώρο και δεν ήταν σε κάποιον παιδότοπο κι αυτό ήταν κάτι που της άρεσε πολύ. Η αξία της σωματικής άσκησης είναι γνωστή σε όλους μας και είναι βασικό να αφιερώνουμε χρόνο σε αυτή (Βαλαμουτοπούλου, 2020).
Εσείς τι θα κρατήσετε από τη φετινή χρονιά;
Εύχομαι να περάσετε υπέροχα στις γιορτές! Περάστε χρόνο με τους αγαπημένους σας, αφιερώστε χρόνο στον εαυτό σας και μην αφήσετε την πανδημία να σας στερήσει τις όμορφες στιγμές.
Καλά Χριστούγεννα και Καλή Χρονιά σε όλους, με υγεία πάνω από όλα!
Αθανασία Παλέντζα
Ψυχολόγος ΠΕ23
Βιβλιογραφικές αναφορές:
Βάθης, Α. (2020). Πώς να ανιμετωπίσετε τον κωρονοϊό τα φετινά Χριστούγεννα. ΨTherapia.gr. Πρόσβαση στις 22 Δεκεμβρίου 2020 «https://www.therapia.gr/to-agxos-tis-pandimias-ta-xristougenna/?fbclid=IwAR3YZF8xfP0egp3Gg2-AWTnKmz_UVTxneL49rZz1_Ae6H3wmmKRhhhzBLXY»
Chrysa Valamoutopoulou (2020). Σελίδα Chrysa Valamoutopoulou. Facebook. Πρόσβαση στις 24 Δεκεμβρίου 2020 «https://www.facebook.com/ChrysaV.MotivationalSpeaker»
Ζωμένου, Ν. (2020). Φέτος τα Χριστούγεννα θα είναι διαφορετικά. Psychologynow.gr. Πρόσβαση στις 22 Δεκεμβρίου 2020 «https://www.psychologynow.gr/arthra-psyxologias/prosopikotita/giortes-diakopes/9797-fetos-ta-xristoygenna-tha-einai-diaforetika.html»
Μεγάρη, Κ. (2020). Βιώνοντας διαφορετικά Χριστούγεννα στην πανδημία COVID 19. Πώς μπορούμε να διαχειριστούμε τα αρνητικά συναισθήματα των γιορτών. Psychologynow.gr. Πρόσβαση στις 23 Δεκεμβρίου 2020 «https://www.psychologynow.gr/arthra-psyxologias/prosopikotita/giortes-diakopes/9901-vionontas-diaforetika-xristoygenna-stin-pandimia-covid-19.html?fbclid=IwAR28g7tiwsRTVGk9g6Rlu0Z9oT2rVyArmGZa-7iqOeqt6bXr4Zb6hjdt9nk»
Μπουλταδάκη, Ν. Ν. (2020). Η δυναστεία της χαράς και άλλες χριστουγεννιάτικες ιστορίες. Psychologynow.gr. Πρόσβαση στις 23 Δεκεμβρίου 2020 «https://www.psychologynow.gr/arthra-psyxologias/prosopikotita/giortes-diakopes/9923-i-dynasteia-tis-xaras-ki-alles-xristougenniatikes-istories.html?fbclid=IwAR0m1SFMVkwXvyCL9VJRfd9HaZavLqGfXw37FjuJPeV9CaKdMTxVCQCIVhI»
Σπαθοπούλου, Ν. [@nadiaspatho.psychologist]. (2020). Xmas movies [highlight]. Instagram. Πρόσβαση στις 22 Δεκεμβρίου 2020 «https://www.instagram.com/stories/highlights/17908280407576640/»